⚕️
️Dr. Ertan BEYATLI
CV | Hizmetler | EN | İletişim
Bu makalemde toplumda çok yaygın olan Kasık fıtığı hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağım.
Fıtık (hernia), karın duvarının zayıf noktalarından oluşur. Inguinal bölge özellikle erkeklerde klinik açıdan oldukça önemli bir bölgedir, çünkü testis’in karın boşluğu ile bağlantısının sağlandığı ve herniasyon (fıtık) için potansiyel bir bölgedir. Kasık fıtığının İngilizcesi inguinal Herni‘dir
Kasık fıtığı en sık yapılan genel cerrahi ameliyatlarından biridir.
Kasık fıtıkları genelde üçe ayrılır:
Kasık fıtıklarının %85’i erkeklerde görülür. Nedeni de erkeklerde testislerin kadın yumurtaları olan Over’in aksine karın dışında bulunması ve dışarı çıkarken izlediği yolun (inguinal kanal) herhangi bir dönemde zayıflayıp fıtıklaşabilmesidir.
Her fıtık durumunda olduğu gibi, Kasık fıtıklarının tek tedavisi cerrahidir. Kasık bağı, korse vb. gibi yöntemler sadece geçici rahatlamaya yönelik çabalardır. Fıtıklaşan doku çeşitli yöntemlerle tamir edilerek sağlamlaştırılmaktadır.
Ameliyat teknikleri nelerdir?
Fıtıklar için yapılan ameliyatlar iki ana başlık altında toplanabilir.
– Klasik cerrahi yöntemleri
– Laparoskopik cerrahi girişimleri
Klasik cerrahi yöntem; “kasık bölgesine yapılan insizyonla, fıtıklaşan bölümün bulunup karın içine reddedilmesi ve üstünün bazı cerrahi tekniklerle yama kullanılarak sağlamlaştırılması” şeklinde gerçekleştirilmektedir. Bu ameliyatın tıbbi adı “Gerilimsiz Mesh Hernioplasti” dir. Laporoskopi ise karın duvarında belirli bölgelerde açılan ufak deliklerden girilerek, bazı aletler yardımıyla fıtık bulunan bölgeye yama yapılmasıdır.
Ameliyatların avantaj ve dezavantajları nelerdir?
Kasık fıtıkları, mutlaka cerrahi olarak tedavi edilmesi gereken hastalıklardır. Klasik cerrahi yöntemler, eğer lokal anestezi altında yapılırsa, hasta o gece evine gönderilebilir. Laparoskopik ameliyat sonrasında da hasta, kesi yerinin küçük olmasından dolayı az ağrı hissettiği gibi işine de erken döner. Her iki yöntem arasında çok büyük farklar yoktur. Hastanın ve cerrahın ortaklaşa vereceği kararla yöntem seçilir.
Kasık Fıtığı ameliyatı sonrası cinsel yaşam
Bu konuda hastaların ameliyattan sonra en az 20 gün dikkat etmeleri ve mümkün olduğu mertebe cinsel ilişkide bulunmamaları önerilir. Bu süre içerisinde kasık bölgesinde kas ve ligamanlara uygulanacak gerilme ameliyat esnasında atılan dikişler ve yerleştirilen yama (mesh) zarar görebilir.
Kasık fıtığı ameliyatı sonrası banyo
Ameliyat bölgesini enfeksiyonlardan korumak amacıyla ilk 72 saat yaranın ıslanmaması uygundur. Su geçirmez pansuman uygulandığında ise banyo yapılabilir.
Kasık fıtığı, ameliyattan sonra tekrarlar mı?
Kasık fıtığı ameliyatlarından sonra hastalığın tekrar nüksetmesi ihtimali yüzde 1 ila 10 arasında değişir. Bu da, genellikle cerrahın deneyimine, kullanılan yöntemin hasta için doğruluğu gibi nedenlere bağlıdır. Son yıllarda kullanılan yama teknolojisi ile nüks oranları %1’lerin altın inmiştir.
Fıtık olmamak için nelere dikkat etmek gerekir?
Fıtık olmamak için; aşırı ağır yük kaldırılmamalı, karın içi basıncını artırıcı olaylardan uzak durulmalı, aşırı kilo alıp verilmemeli, sigara kullanılmamalı, sebze meyve ağırlıklı gıdalarla beslenilmeli, kabızlık ve uzun süreli akciğer hastalıklarıyla mücadele edilmeli.
Çocuklarda fıtık olur mu?
Erkek çocuklarda daha sık olmak üzere yeni doğan her 100 çocuktan yaklaşık 5’inde kasık fıtığı (inguinal Herni) görülür. Çoğu zaman detaylı muayene yapılmadığı için tespit edilmez ve ilerleyen aylarda veya yıllarda ortaya çıkar. Tedavi edilmeyen kasık fıtıklarında bazen geri dönüşümü olmayan hasarlar oluştuğundan anne ve babaların konu hakkında daha bilinçli ve seri davranmaları gerekir.
Çocuklarda Kasık Fıtığı Nasıl ve Neden Oluşur?
Hamilelik süresinde testisler (yumurtalar) normalde çocukların (bebeklerin) karın içerisinde bulunur. Gebeliğin son 2 ayı süresinde ise testisler uzun ve ince bir kanaldan (inguinal kanal) geçerek karın boşluğundan hayalara (testis torbası, skrotum) doğru inerler ve doğumdan önce oraya yerleşirler. Bu göç süresinden hemen sonra kanal tamamen kapanır ve testislerin geri gitmesi engellenir.
Bazı bebeklerde henüz bilinmeyen bir nedenden dolayı (ideopatik) bu kanal kapanmaz ve doğumdan sonra da açık kalmaya devam eder. Karın boşluğundan gelen sıvı bu kanaldan geçerek hayalarda toplanır ve halk arasında bilinen Su Fıtığı (hidrosel) oluşumuna neden olur. Zamanla kanalın genişlemesi sonucu karın boşluğunda bulunan barsakların bir kısmı da bu kanaldan geçerek hayalara yerleşir ve Kasık Fıtığına (inguinal Herni) neden olur.
Kanalın neden kapanmadığına dair bir çok faktör rol oynayabilir, örneğin, erken doğum, zayıf doğan bebekler, bebek sayısı, ilaç kullanımı..vb.
Çocuklarda Kasık Fıtığının Belirtileri Nelerdir ve Nasıl Anlaşılır?
Doğumdan sonra deneyimli hekim tarafından yapılan detaylı fiziki muayenede tanı konması mümkündür. Bu aşamada gözden kaçan ve tanı konulamayan fıtıklar genelde anne ve babalar tarafından tespit edilir. Kasık Fıtıkları çocuklarda huzursuzluk, sürekli ağlama, ıkınma ve kabızlığa neden olur. Kasık bölgesinde ve hayalarda şişlik ve dikkatli bir şekilde bakıldığında sağ ve sol testis bölgesi üzerindeki deri kıvrımlarında bariz eşitsizlik görülür. Kesin tanı ise hekim tarafından yapılan klinik muayene ile konulur.
Kasık Fıtığı olan Çocuklarda ne Yapılmalı?
Zaman kaybetmeden müdahale yapılması gerekir çünkü testislere olan baskıdan dolayı ve testisler giden damarlarda oluşacak hasardan dolayı zamanla geri dönüşümü olmayan komplikasyonlara (testis atrofisi, kısırlık..vb) sebep olabilir. Kanalın dar olduğu bazı durumlarda ise kendiliğinden kapanması için 1-1.5 yıl beklenebilir anacak bu duruma ancak hekim karar verir. Yapılacak cerrahi operasyonla kanal kapatılır, varsa barsak segmentleri karı içerisine tekrar yerleştirilir.
Kasıklarda birçok nedenden dolayı ağrı veya sızı olabilir. Kasık ağrısına eşlik eden diğer şikayetler hastalığın ne olduğuna işaret edebilir.
Kasıkta oluşan ağrının sebepleri bazen basit bazende acil ameliyat gerektirecek kadar ciddi olabilir. Dolayısıyla, gerekli tıbbi tedavinin yapılması açısından önce kesin veya ön tanı konulması gerekir.
Kasık ağrısına neden olabilecek en sık rastlanan durumlar şöyledir:
Tanı aşamasında detaylı bir anamnez alınması oldukça önemlidir. Hasta dinlenmeli. Hekim tarafından yapılacak detaylı muayene sonrası bazı görüntüleme ve laboratuvar tetkikler istenebilir, örneğin: